Kenevir, Cannabaceae familyasına ait, tek yıllık bitki cinsidir. İnsanlık tarihinin en eski bitkisel ham madde kaynağı olan, saplarında bulunan lifler iplik, dokuma ve kumaş yapımında, hamurlu kısmı ise kâğıt yapımında kullanılan bir bitki türüdür. Anavatanı Orta Asya’dır. Ilıman ve Tropik bölgelerde yetişir ve kültürü yapılır. Tür; sert, çalımsı, gövde içi boş, palmat yapraklı, dioik ve tek yıllıktır. Lifleri dayanıklı ve oldukça uzundur. Liflerde lignin maddesi biriktiğinde esneklik özelliği azalır. Cinsin lifleri, kaba dokumacılıkta (çuval, halat çanta, ağ yapımı gibi) kullanılır. Yapraklarının tıpta ve kozmetikte kullanımları vardır. Tohumu ise oldukça yağlı olması açısından yakıt ve oldukça besleyici olması açısından da gıda olarak kullanılmaktadır. Sabun yapımı ve boya yapımında da tohumlarından yararlanılır. Tohumları kuşların en sevdiği besinlerden biridir.

Cinsin yağ ve lif eldesinde kullanılan türü Cannabis sativadır. Esrar eldesinde kullanılan türü ise, Cannabis indicadır. Kenevirin esrar yapımında kullanılanı, dişi eşeyli bitkidir ve yetiştirilmesi için Tarım Bakanlığından izin alınması gerekmektedir. Erkek bitki esrar elde etmede kullanılmazken, yetiştirmek için izin gerekli olup olmadığı kanunda tam olarak belirtilmemiştir. Kenevir Türkiye’de yetiştiği yerler: Kastamonu-Samsun-Kocaeli-Adana-Amasya-Kayseri-Sivas-İzmir-Kütahya-Antakya(Yasadışı olarak). Mutedil iklimlerde yetiştirilen, temmuz-ağustos aylarında soluk yeşilimsi renkli çiçekler açan, kültürü yapılan ve yabani olarak da yol kenarlarında, ekilmemiş alanlarda rastlanan, 50 cm-3 m boylarında, bir senelik, iki evcikli ve otsu bir bitki. Esrar otu olarak da bilinir. Gövdeleri dik ve içi boş olup üzerleri dikenimsi tüylerden dolayı pürtüklüdür.

Kenevir eskiden beri ülkemizde yetiştirilen ve çeşitli şekillerde kendisinden faydalanılan bir kültür bitkisidir. Kenevir saplarından lif elde edilen bir bitki olup, lifleri pamuk ve keten liflerine nazaran daha sağlam, fakat daha kabadır. Bu liflerden kınnap,sicim ,halat, branda bezleri,çuval, torba, çanta, kese yapılır. Kenevir tohumları %30-38 yağ, %25 kadar protein ayrıca lesitin ve K vitamini ihtiva eder. Tohumları şekerlemelerde kullanılır. Kavrularak çerezi yapılır. İyi bir kuş yemidir. Ayrıca yağı arap sabunu yapımında, vernik, yağlı boya ve cila imalında kullanılır. Yağı çıkarıldıktan sonra geriye kalan küspesi iyi bir hayvan yemidir. Sapları kağıt sanayisinin ham maddesi olup iyi cins kağıt yapılmaktadır. Saplar aynı zamanda iyi bir yakacak ham maddesidir. Kalorisi taş kömürünün yarısı kadardır. İstenmeyen yönü ise önemli bir uyuşturucu olan esrar elde edilmesidir. Devletin yasaklamasına ve kontrolüne rağmen kaçak yollarla esrar elde edilmekte ve ticareti yapılmaktadır.

Dünya ve Ülkemizde Kenevir Üretimi

Başlıca Üretim Bölgelerimiz: